Servet YILDIRIM
Aşırı hava olayları, beklenmedik, olağandışı, iklimsel ve mevsimsel olmayan şiddetli hava şartlarının yaşanmasıdır. Bu hafta sonu Türkiye kar, sağanak ve fırtınayı tıpkı anda yaşadı. Bu tıp harikulâde hava olayları yaşandığında çabucak iklim değişikliğini hatırlıyoruz. Zira artık elimizde global İklim değişikliğinin çok hava olaylarının yoğunluğunu artırdığını gösteren çok fazla bulgu var.
Dünyanın karşı karşıya olduğu pek çok sorun ve tehdit var lakin iklim değişikliği dünyayı tehdit eden faktörler ortasında birinci sırada yer alıyor. Global bir tehdit olduğu için de global bir gayret ve tahlil gerekiyor. Bu uğraşın kıymetli aktörlerinden biri de şirketlerdir.
Şirketler çeşitli nedenlerden ötürü hususun kıymetli bir tarafıdır. Öncelikle şirketler iklim değişikliğinden artan bir formda etkilenmeye başladılar. Çok hava olayları nedeniyle tedarik zincirlerinde aksamalar oluyor; iklim değişikliğine bağlı olarak hammadde ve kaynak temini zorlaşabiliyor. Tekrar çok hava olayları nedeniyle hammadde fiyatlarında çok dalgalanmalar yaşanıyor. Ülkeler iklim değişikliğiyle ilgili yeni kurallar ve mevzuatlar getiriyorlar. Karbon vergisi hayata geçiyor. Yatırımcı ve tüketicilerin talep ve öncelikleri değişiyor.
Z jenerasyonu etkisi
Kısacası şirketler hem sürdürülebilir olmak için hem de geçmişte oluşan iklim kirliliğine katkıda bulundukları için iklim değişikliğine ve global ısınmaya karşı kayıtsız kalamazlar. Kendileri istekli olmasalar bile Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı üzere regülasyonlar şirketleri sorumlu davranmaya zorluyor. Daha da kıymetlisi çok yakında ana karar ve alım gücünü oluşturacak olan Z nesli hem çalıştıkları hem de eserlerini satın aldıkları şirketlerin iklim konusunda hassas olmalarını istiyor. Zira bu nesil evvelki nesillere nazaran etraf konusunda daha hassas. Pahaları var ve münasebetiyle aldıkları markaların ve çalıştıkları şirketlerin de emsal kıymetlerinin olmasını istiyorlar. Onların taleplerine karşılık verebilmek için de şirketler sorumluluk üstlenmek ve gereğini yapmak durumdalar. Zira bu jenerasyon şirketlerin ve siyasetçilerin sorumlu davranmasını ve sorumluk üstlenmelerini istiyor.
Tercih olmaktan çıktı
Bu nedenle her şirketin iklim değişikliğiyle ilgili bir duruşu ve tavrı olmalıdır. “İklim değişikliği şu anda şirketimizin gündeminde yer almıyor” demek bir opsiyon olmaktan çıkmıştır. İş dünyasına baktığımızda iklim konusunda hassaslığın eskiye nazaran daha fazla ortaya çıktığını görüyoruz fakat her şirketin pozisyonu ve duruşu tıpkı değil. Mesela iklim konusu birtakım şirketlerin gündeminde ancak şimdi öncelikleri ortasında değil.
Bazı şirketler ise öncelikleri ortasına koymuş lakin şimdi somut bir strateji, maksat ve aksiyon planı hazırlamamışlar.
Gezegen dostu olunmalı
Ancak daha ileri adımlar atarak iklim değişikliğini hem öncelikleri ortasına almış hem de makul bir strateji, maksat ve aksiyon planı oluşturmuş şirketler var. Bunların bir kısmı ise daha da ileri bir adım atarak strateji ve maksatlarını kamuoyu ile paylaşmışlar. İşte örnek alınması gereken ya da model olması gereken şirketler bunlardır. Umarız bu çeşit şirketlerin sayısı artar ve her geçen gün daha fazla şirket karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik somut plan ve maksat açıklarlar. Açıklama yapmak değerli zira açıklanmayan amaçların takibi ve hasebiyle bağlayıcılığı da olmuyor.
Bir şeyler yapmak isteyen şirketler nereden başlayacaklarını bilemeyebilirler. İklim konusuna bugüne kadar uzak kalmış şirketlerin hemen aksiyon almaları gerekiyor. Emellerini belirlemeliler ve bu hedefler gezegen dostu olmak durumundadır. Bu maksada uygun taahhütlerini oluştursunlar. Bunu yapmadan evvel şirketin paha zinciri boyunca çalışanlarının, müşterilerinin ya da tüketicilerinin ve şirketin faaliyet gösterdiği coğrafyalardaki toplumların yani özcesi tüm paydaşlarının şirketten beklentilerini belirlesinler.
Şirketler bu çabada tek başlarına değiller. İklim konusunda telaşlı olup harekete geçmek isteyen şirketlerin içinde yer alabilecekleri birçok inisiyatif bulunuyor. Bu inisiyatifler sayesinde eğitimler alınabilir, farkındalık ve bilgilendirme webinarlarına katılınabilir, milletlerarası kaynaklara ulaşılabilir ve âlâ uygulama örnekleri paylaşılabilir.
Harekete geçme vakti çoktan geldi. Haydi iş başına…